منافع آسیا در کاهش قیمت نفت از بقیه مناطق دنیا بیشتر بود

کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی منافعی را برای برخی از اقتصادها دارد اگرچه اقتصادهای کشورهای صادرکننده نفت در این دوره زمانی منابع مالی زیادی را از دست دادند.

مطالعات انجام شده توسط مرکز اطلاعات انرژی امریکا نشان می دهد افت 50 درصدی قیمت نفت سبب شد تا 900 میلیارد دلار به اقتصاد دنیا تزریق شود و شاید همین مسئله زمینه را برای افزایش نرخ رشد اقتصادی دنیا فراهم کرد. اما مساله مهم این جاست که این اثر مثبت افت قیمت نفت به طور یکسان در دنیا توزیع نشده است و برخی از کشورها بیشتر و برخی دیگر کمتر از این رشد سود می برند. افت قیمت نفت از ماه ژوئن سال 2014 میلادی آغاز شد و هم اکنون متوسط قیمت هر بشکه نفت در بازار جهانی 50 درصد کمتر از متوسط قیمت آن در ژوئن سال قبل است.

اما افت قیمت نفت مانند هر تحول اقتصادی دیگر به نفع تمامی کشورها نیست و برخی کشورها از این تحول بیشتر و برخی دیگر کمتر سود بردند. سئوال مهم اینجاست که برندگان و بازندگان افت قیمت نفت چه کشورهایی هستند و هر یک از این افت چقدر سود یا زیان دیدند؟

بدون شک کشورهای مصرف کننده و واردکننده نفت خام در دنیا بزرگترین سود را بدست آورند زیرا هزینه تامین نفت برای این کشورها کمتر شده بود ولی کشورهای صادرکننده نفت به خصوص کشورهای خاورمیانه در این سال ها  بیشترین زیان را متحمل شدند زیرا اقتصادهایی وابسته به نفت دارند و درآمد نفتی تامین کننده بالغ بر 90 درصد از درآمد صادراتی این کشورها است.

مطالعات نشان می دهد که کشورهای آسیایی بیشترین منفعت  را از افت قیمت نفت بردند. کشورهایی مانند چین و هند که از بزرگترین مصرف کنندگان نفت در قاره آسیا هستند و افت قیمت نفت سبب شد تا بخش زیادی از منابع مالی خود را حفظ کنند. سود حاصل از کاهش قیمت نفت در بازار جهانی برای کشورهای آسیایی برابر با 393 میلیارد دلار امریکا برآورد شده است و این سود نصیب اقتصادهای واردکننده نفت خام شد. بنابر برآوردهای منتشر شده، کشورهای اروپایی در این بازه زمانی یعنی از ژوئن سال 2014 میلادی تاکنون که قیمت نفت روند نزولی داشته است 300 میلیارد دلار سود بدست آوردند و امریکا هم سودی معادل 180 میلیارد دلار بدست آورد.

اما بیشترین زیان را کشورهای خاورمیانه متحمل شدند. در  دوره زمانی مورد مطالعه کشورهای خاورمیانه 357 میلیارد دلار امریکا زیان دیدند. خاورمیانه نفت خیزترین منطقه دنیا است و در نتیجه افت نفت با کاهش درآمد صادراتی مواجه شد. زیانی که کشورهای آسیای مرکزی و روسیه متحمل شدند برابر با 218 میلیارد دلار بود و کشورهای نفت خیز جنوب صحرای افریقا 89 میلیارد دلار زیان متحمل شدند. کشورهای شمال آفریقا هم زیان 62 میلیارد دلاری را تجربه کردند.

بنابر تحقیقات منتشر شده،‌ زیان کشورهای امریکای لاتین  و نروژ و کانادا کمتر از 60 میلیارد دلار بود. آمار اداره اطلاعات انرژی امریکا نشان می دهد در نتیجه افت 50 درصدی قیمت نفت در بازار جهانی، نروژ 53 میلیارد دلار، کانادا 40 میلیارد دلار و کشور های امریکای لاتین 60 میلیارد دلار زیان متحمل شدند.