مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) تعهد کسب و کارها به عمل اخلاقی و کمک به رفاه اجتماعی و زیست محیطی ذینفعان و جوامع خود است. فناوری نقش کلیدی در توانمندسازی و تقویت ابتکارات CSR و همچنین ایجاد چالشها و فرصتهای جدید برای آینده ایفا میکند. در این مقاله، برخی از راههایی را بررسی خواهیم کرد که فناوری میتواند به توسعه CSR در قرن بیست و یکم کمک کند یا مانع آن شود.
- تحول دیجیتال
یکی از محرکهای اصلی فناوری در CSR، تحول دیجیتالی فرآیندهای تجاری، محصولات و خدمات است. تحول دیجیتال میتواند کارایی، بهرهوری، نوآوری و رضایت مشتری را بهبود بخشد و همچنین هزینهها، ضایعات و انتشار گازهای گلخانهای را کاهش دهد. برای مثال، محاسبات ابری، هوش مصنوعی و بلاک چین میتوانند مدیریت و گزارشدهی دادهها را شفافتر، حساب و کتابدارتر و ایمنتر کنند که میتواند اعتماد و تعامل ذینفعان را بهبود بخشد. با این حال، تحول دیجیتال همچنین خطراتی مانند حملات سایبری، نقض دادهها، نقض حریم خصوصی و محرومیت دیجیتال را به همراه دارد. بنابراین، کسبوکارها باید از شیوههای دیجیتالی اخلاقی و مسئولانه مانند حفاظت از دادهها، امنیت سایبری، گنجاندن دیجیتال و رعایت حقوق بشر استفاده کنند. - اقتصاد چرخشی
روش دیگری که فناوری میتواند از CSR پشتیبانی کند، تسهیلگذار به اقتصاد چرخشی یا دورانی است. سیستمی که ضایعات را حداقل و کارایی منابع و ایجاد ارزش را به حداکثر میرساند. فناوری میتواند به کسب و کارها کمک کند تا محصولات و خدماتی را طراحی، تولید و توزیع کنند که بادوامتر، قابل استفاده مجدد، قابل تعمیر، بازیافت، و زیست تخریبپذیرتر هستند و همچنین تأثیرات و عملکرد زیست محیطی خود را نظارت و بهینهسازی کنند. به عنوان مثال، پرینت سه بعدی، بیوتکنولوژی و حسگرهای هوشمند میتوانند تولید، بستهبندی و تدارکات پایدار و سفارشیتر را امکانپذیر کنند. با این حال، فناوری همچنین چالشهای جدیدی مانند زبالههای الکترونیکی، مواد سمی و منسوخ شدن دیجیتال* را ایجاد میکند. بنابراین، کسبوکارها باید از اصول فنآوری چرخشی و مسئولیتپذیر مانند طراحی زیستمحیطی، مسئولیت گسترده تولیدکننده* و فناوری اطلاعات سبز استفاده کنند. - نوآوری اجتماعی
جنبه سوم فناوری در CSR پتانسیل نوآوری اجتماعی است .یعنی توسعه و اجرای راهحلهای جدید که به مشکلات اجتماعی و زیست محیطی میپردازد و تغییرات مثبت ایجاد میکند. فناوری میتواند به کسبوکارها کمک کند تا با سایر بازیگران مانند سازمانهای غیردولتی، دولتها و جوامع همکاری کنند تا راهحلهای نوآورانهای را ایجاد کرده و مقیاسبندی کنند که نیازها و خواستههای ذینفعان و جامعه را برطرف کند. به عنوان مثال، برنامههای کاربردی تلفن همراه، رسانههای اجتماعی و جمعسپاری میتوانند ارتباطات، آموزش و توانمندسازی فراگیرتر، مشارکتی و قدرتمندتر را فراهم کنند. با این حال، نوآوری اجتماعی نیز نیازمند احتیاط است، زیرا فناوری میتواند نابرابریها، درگیریها و سوگیریهای اجتماعی را تشدید کند. بنابراین، کسبوکارها باید شیوههای نوآوری اجتماعی فراگیر و مسئولانه، مانند مشارکت ذینفعان، طراحی انسان محور و ارزیابی تأثیر* را اتخاذ کنند. - سناریوهای آینده
نقش فناوری در CSR همیشه در حال تحول است و میتواند فرصتها و چالشهایی را برای کسب و کارها در آینده ایجاد کند. فناوری میتواند آیندهای سبز و انعطافپذیر را ایجاد کند، جایی که مشاغل ردپای محیطی خود را کاهش داده و عملکرد پایداری خود را افزایش میدهند. همچنین میتواند آیندهای هوشمند و متصل ایجاد کند، جایی که کسبوکارها از دادهها، تجزیه و تحلیل و اتصال برای بهبود کارایی و تجربه مشتری استفاده میکنند. علاوه بر این، فناوری میتواند به کسب و کارها در ترویج تنوع، شمول و برابری در آیندهای منصفانه و فراگیر کمک کند. در نهایت، فناوری میتواند به کسب و کارها کمک کند تا ارزشها، اصول و استانداردهای خود را در آیندهای مسئولانه و اخلاقی حفظ کنند. با این حال، فناوری یک گلوله نقرهای (راه حلی جادویی) نیست. این میتواند CSR را بسته به نحوه طراحی، توسعه، استقرار و تنظیم آن فعال یا تضعیف کند. بنابراین، کسبوکارها باید یک رویکرد استراتژیک به فناوری در CSR اتخاذ کنند که فرصتها، خطرات و پیامدهای فناوری را برای سهامداران، جامعه و کره زمین در نظر بگیرد.
پی نوشت:
*منسوخ شدن دیجیتال: خطر از بین رفتن دادهها به دلیل ناتوانی در دسترسی به داراییهای دیجیتال
*مسئولیت گسترده تولیدکننده (EPR) یک استراتژی برای اضافه کردن تمام هزینههای زیست محیطی تخمین زده شده مرتبط با یک محصول در طول چرخه عمر محصول به قیمت بازار آن محصول است.
*ارزیابی تاثیر یا به عبارتی کاملتر ارزیابی تاثیر سیاست (IAs)، رویههای رسمی و مبتنی بر شواهد هستند که اثرات اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی آینده یک پیشنهاد سیاست عمومی را ارزیابی میکنند.
مترجم : محترم تقی نژاد