موسسه مشاوره و تحقیقات بازار “فراست اند سولیوان“ در گزارشی به بررسی وضعیت صنایع پتروشیمی و برنامههای دولت ایران برای توسعه این صنعت پرداخته است. این موسسه ضمن برشمردن امکانات و زیرساختهای موجود در ایران، نشان داده است که صنعت پتروشیمی ایران با برداشته شدن تحریمهای بینالمللی چگونه میتواند به سرعت پروژههای متوقف شده را با تامین تکنولوژی و منابع مالی از طریق سرمایهگذاری خارجی به جریان بیندازد. این گزارش تاکید دارد که ایران با توسعه صنعت پتروشیمی میتواند هم سهم درآمدهای ارزی خود را با صادرات محصولات افزایش دهد و هم جایگاه خود را در صنعت پتروشیمی جهان مستحکم کند.
برداشتن تحریمهای طولانی پس از یک دهه، موجب افزایش علاقه شدید بینالمللی به ایران شده است. بازار داخلی قدرتمند با 79 میلیون جمعیت در کنار موقعیت جغرافیایی ویژه ایران در خاورمیانه با امکان دسترسی به گذرگاههای آبی استراتژیک، بر جذابیت این بازار افزوده است. این ویژگیها ایران را تبدیل به یک بازار مهم کرده و موجب افزایش پتانسیل برای سرمایهگذاری شده است. توسعه زنجیره پتروشیمی یکی از امیدبخشترین راههایی است که انتظار میرود به طور قابل توجهی به ارزش تولیدات غیر نفتی ایران بیافزاید.
فراوانی مواد اولیه، زیرساختهای نسبتا مناسب، هزینه تولید پایین و دسترسی به نیروی کار متخصص از فاکتورهای کلیدی هستند که ایران را در فضای پتروشیمی برای سرمایهگذاران جذاب میکند. علی میرمحمد، مشاور ارشد و مدیر توسعه در موسسه فراست اند سولیوان میگوید ذخایر گازهای طبیعی این کشور چون اتان، پروپان و بنزین سنگین به قدری کافیست که بتوان یک تاسیسات پتروشیمی جدید را ظرف 10 سال آینده احداث کرد.”وی همچنین میگوید” دولت در حال اتخاذ یک رویکرد سیاست خارجی است که نه تنها قابلیتهای داخلی را تقویت میکند بلکه صادرات غیرنفتی پاییندستی تولید شده از پتروشیمی و صنایع معدنی را نیز به بیش از 50 میلیون دلار افزایش میدهد.”
انتظار میرود ایران با سرمایهگذاری عظیم، صادرات صنایع پتروشیمی را که در سال 2015 کمتر از 12 میلیارد دلار در سال بود به بیش از 40 میلیارد دلار در پایان سال 2025 برساند
در گذشته، بیش از 75درصد سرمایهگذاری خارجی در ایران به طور میانگین بر روی پروژههای نفتی و گازی بود، امروزه این کشور قصد دارد بیشتر سرمایهگذاریهای خارجی را بر روی پروژههای پاییندستی منتقل کند. توسعه پروژههای پاییندستی یک فاکتور کلیدی برای کاهش قابل ملاحظه وابستگی در یک اقتصاد متکی به نفت است.
دورنمای ایران انگیزه لازم را مهیا میکند
براساس دورنمای ایران 2025، این کشور در حال برنامهریزی برای به دست آوردن جایگاه بزرگترین تولیدکننده محصولات پتروشیمی در زنجیره ارزش تولیدات در منطقه است. پلاستیک، لاستیک، رنگ و رزین، کود و آفت کش، مواد شیمیایی و حلالها، فیبرها و منسوجات، داروها، محصولات آرایشی، کامپوزیت و مواد شوینده از جمله محصولات گوناگون پاییندستی هستند که در 10 سال آینده امکان تمرکز در تولید آنها را به ایران میدهد.
ایران حداقل نیاز به 70 میلیارد دلار منابع مالی جهت توسعه کل صنعت پتروشیمی برای دستیابی به دورنمای سال 2025 دارد. انتظار میرود چنین سرمایهگذاری عظیمی، صادرات صنایع پتروشیمی را که در سال 2015 کمتر از 12 میلیارد دلار در سال بود را به بیش از 40 میلیارد دلار در پایان سال 2025 برساند.
