با برداشته شدن آخرین گامهای اجرایی برجام، سختترین تحریمهای اقتصادی تحمیل شده علیه اقتصاد ایران، حدود یک ماه تمام می شود و برای همین هم بسیاری از شرکتهای بینالمللی، مترصد فراهم شدن زمینه لازم برای حضور در ایران هستند. مؤسسه مورگان استنلی در گزارشی اهمیت برداشته شدن تحریم ها و ورود ایران به اقتصاد جهانی را بررسی کرده است. این مؤسسه با 1300 دفتر کاری در 42 کشور جهان و با 60 هزار کارمند، در سال 2014 مدیریت سرمایه هایی به ارزش 1454 میلیارد دلار را بر عهده داشته است.
در آستانه بازگشت ایران به صحنه اقتصاد جهانی، برخی بانکهای سرمایهگذاری، آشکارا هیجانزده شدهاند.
در حالی که بسیاری در خارج از ایران، ایران را از زاویه اختلافات تند سیاسی مورد توجه قرار میدهند، این مسأله نیز درباره ایران صادق است که ایران آخرین اقتصاد بزرگ، مدرن و با جمعیت تحصیلکرده است که از سیستم اقتصادی جهانی بیرون باقی مانده است و بزرگترین اقتصادی است که بعد از پایان جنگ سرد قرار است به سیستم اقتصاد جهانی وارد شود.
ایران بزرگترین اقتصادی است که بعد از فروپاشی شوروی در حال ورود به سیستم اقتصاد جهانی است؛ ضمن اینکه از باب تحریمهای اعمال شده، تمایل سیاسی به نزدیکی به غرب و حجم منابع عظیم انرژی شباهتهایی بین این دو وجود دارد.
البته تنها مؤسسات مالی نیستند که از وضعیت ایران ذوقزده شدهاند. شرکتهای خودروسازی نیز مایلند وارد ماجرا شوند و افرادی در دویچه بانک این موضوع را تائید کرده اند.
بخشی از انتظارات به وجود آمده درباره ایران ناشی از حجم منابع انرژی ایران است. بنابرآمارها ایران از نظر منابع اثبات شده نفت خام و گاز به ترتیب در رتبههای چهارم و دوم در سطح جهان قرار دارد.
علاوه بر این، ایران کشوری با درآمد متوسط است که عامدانه و با ابزار تحریم از اقتصاد جهانی بیرون نگاه داشته شده است. قبل از انقلاب اسلامی در سال 1979، ایران طبقه متوسط در حال گسترشی داشت که مزه مدها و مصرفگرایی غربی را چشیده بود.
مهم تر از همه اینکه ایرانی ها باسوادترین کشور منطقه را دارند، درصد بالایی از جمعیت شهرنشین و 60 درصد جمعیت زیر سی سال هستند. در صورت برداشته شدن تحریمها، آشکارا امکان جهش اقتصادی وجود خواهد داشت.
با توجه به اندازه اقتصاد ایران، شدت تحریمهای تحمیل شده به ایران و ساختار سیاسی داخلی ایران، از بسیاری جهات هیچ نمونه مشابهی برای ایران وجود ندارد. به طور خاص باید در نظر داشت که در صورت الحاق ایران به اقتصاد جهانی، سابقه نداشته است که کشوری با این حجم از منابع هیدروکربوری با این شدت مورد تحریم های اقتصادی و سیاسی قرار گرفته باشد.
به نظر میرسد تمامی بخشهای اقتصادی علاقمند به همکاری با ایران هستند. شرکتهای بزرگ خوروسازی تمایل دارند با این کشور همکاری نزدیکی داشته باشند. برخی به دنبال راهاندازی شرکت سهامی خصوصی در ایران هستند تا سرمایههای خارجی را جذب کنند. در کنار همه این موارد، منابع عظیم انرژی فسیلی این کشور که پیش از این به وسیله تحریمها محدود شده بود نیز توجه همگان را جلب کرده است.