دستاورد صنعت / کاپ ۲۹، بیست و نهمین کنفرانس طرفین کنوانسیون تغییرات آب و هوایی سازمان ملل متحد، رویدادی مهم در تقویم جهانی است که نگاهها را به سوی چالشهای پیچیده تغییرات اقلیمی و تلاشهای جهانی برای مقابله با آن معطوف کرده است. یکی از محورهای اصلی این کنفرانس، نقش کشورهای نفتی و وابستگی اقتصاد آنها به سوختهای فسیلی در مواجهه با تغییرات اقلیمی است.
این کنفرانس به عنوان بزرگترین میزبانی آذربایجان از یک رویداد بین المللی با حضور هزاران مهمان خارجی از ۱۱ تا ۲۲ نوامبر (۲۱ آبان تا ۲ آذر۱۴۰۳) در شهر باکو درحال برگزاری است
محورهای اصلی کاپ ۲۹ باکو
تشدید اقدامات برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای: یکی از مهمترین اهداف این کنفرانس، تشویق کشورها به افزایش تعهدات خود برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و حرکت به سمت اقتصاد کم کربن بود.
افزایش کمکهای مالی به کشورهای در حال توسعه: کشورهای توسعهیافته موظف هستند به کشورهای در حال توسعه کمکهای مالی برای مقابله با تغییرات اقلیمی ارائه دهند.
سازگاری با تغییرات اقلیمی: با توجه به اثرات جبرانناپذیر تغییرات اقلیمی، سازگاری با این تغییرات یکی از مهمترین چالشها است.
توسعه بازارهای کربن: ایجاد و توسعه بازارهای کربن یکی از ابزارهای مهم برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای است.
تامین مالی: تامین مالی کافی برای اجرای تعهدات کشورهای مختلف در توافق پاریس یکی از چالشهای اصلی است.
اهمیت کاپ ۲۹
کنفرانسهای کاپ به عنوان مهمترین مجمع بینالمللی برای مذاکره و تصمیمگیری در مورد اقدامات مقابله با تغییرات اقلیمی شناخته میشوند. در این کنفرانسها، کشورها گرد هم میآیند تا درباره تعهدات خود برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، انتقال به انرژیهای پاک و حمایت از کشورهای در حال توسعه مذاکره کنند. کاپ ۲۹ نیز از این قاعده مستثنی نیست و به عنوان یک نقطه عطف در روند مبارزه با تغییرات اقلیمی تلقی میشود.
نقش کشورهای نفتی در تغییرات اقلیمی
کشورهای نفتی، به دلیل وابستگی شدید اقتصاد خود به درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز، در موقعیت دشواری قرار دارند. از یک سو، آنها به عنوان یکی از اصلیترین تولیدکنندگان گازهای گلخانهای شناخته میشوند و نقش مهمی در گرمایش جهانی ایفا میکنند. از سوی دیگر، کاهش تقاضا برای سوختهای فسیلی و گذار به انرژیهای پاک، تهدیدی جدی برای اقتصاد این کشورها محسوب میشود.
چالشهای پیش روی کشورهای نفتی:
تضاد میان توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط زیست: بسیاری از کشورهای نفتی برای حفظ رشد اقتصادی خود به درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز متکی هستند. کاهش تولید و صادرات سوختهای فسیلی میتواند به اقتصاد این کشورها ضربه شدیدی وارد کند.
فشارهای بینالمللی: جامعه جهانی و فعالان محیط زیستی، فشارهای زیادی را بر کشورهای نفتی وارد میکنند تا اقدامات جدیتری برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای انجام دهند.
نیاز به سرمایهگذاری در انرژیهای پاک: گذار به انرژیهای پاک مستلزم سرمایهگذاریهای کلان در بخشهای مختلف مانند انرژیهای تجدیدپذیر، زیرساختها و فناوریهای جدید است. این امر برای بسیاری از کشورهای نفتی که از نظر مالی محدودیت دارند، چالش بزرگی محسوب میشود.
راهکارهای مقابله با چالشها
برای مقابله با این چالشها، کشورهای نفتی میتوانند اقدامات زیر را انجام دهند:
تنوعبخشی به اقتصاد: کشورهای نفتی باید به دنبال تنوعبخشی به اقتصاد خود و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی باشند. سرمایهگذاری در بخشهای دیگر مانند گردشگری، کشاورزی و صنایع دانشبنیان میتواند به این کشورها کمک کند تا از تلاطمهای بازار نفت مصون بمانند.
سرمایهگذاری در انرژیهای پاک: کشورهای نفتی میتوانند با سرمایهگذاری در انرژیهای پاک و توسعه فناوریهای جدید، نقش خود را در مبارزه با تغییرات اقلیمی ایفا کنند و در عین حال از فرصتهای اقتصادی جدید بهرهمند شوند.
همکاری با جامعه بینالمللی: همکاری با کشورهای توسعهیافته و سازمانهای بینالمللی میتواند به کشورهای نفتی کمک کند تا به فناوریها و منابع مالی مورد نیاز برای گذار به اقتصاد کمکربن دسترسی پیدا کنند.
نتیجهگیری
کاپ ۲۹ فرصتی است تا کشورهای نفتی و سایر بازیگران جهانی برای یافتن راهکارهای مشترک در جهت مقابله با تغییرات اقلیمی تلاش کنند. گذار به اقتصاد کمکربن، چالشی بزرگ اما اجتنابناپذیر است. کشورهای نفتی باید با اتخاذ سیاستهای مناسب و همکاری با جامعه بینالمللی، نقش خود را در این گذار ایفا کنند و آیندهای پایدار برای نسلهای آینده تضمین کنند.
مترجم: محترم تقی نژاد
