دستاورد صنعت / افزایش شدید دما در غرب آسیا در فصل تابستان سال جاری مشکلات بسیاری را برای دولتها و شهروندان در کشورهای مختلف به ویژه در حوزه تأمین انرژی برق ایجاد کرده است، مشکل بزرگی که در پی آن برخی کشورها مانند ترکیه، اردن، کویت و مصر ناگزیر به اعمال خاموشیهای گسترده اقدام کردهاند.
مؤسسه مطالعاتی «Fast Company» به تازگی در گزارشی با اشاره به استقرار شدید موج گرما در خاورمیانه و نقش آن در بروز مشکلات متعدد برای کشورها به ویژه در حوزه تأمین انرژی برق نوشت، در تابستان سال جاری غرب آسیا همانند بسیاری از نقاط جهان با امواج بیسابقه گرما رو به رو شده است و دمای هوا در برخی کشورها مانند کویت، عراق، اردن، امارات و عربستان را به بیش از ۵۰ درجه سانتی گراد رسانده است. مستند به این گزارش امواج شدید گرما علاوه بر پیامدهای منفی زیست محیطی، آسیبهای بهداشتی فراوانی را نیز به همراه خواهد داشد.
به عنوان نمونه در مراسم حج سال جاری به همین دلیل تعدادی از زائران در اثرگرمازدگی جان خود را از دست دادند و گزارشهای متعددی از آتش گرفتن جنگلها و خودروهای پارک شده در آفتاب در روزهای گذشته منتشر شده است.
مجله «Nature» به تازگی به جزئیات اثرات گرمای شدید هوا بر زندگی مردم پرداخت و در این رابطه پیشبینی کرد دمای هوا در غرب آسیا تا سال ۲۰۵۰ میلادی بیش از 1.5 درجه افزایش خواهد یافت.
پایگاه اینترنتی «climatecentral.org»، در گزارشی با موضوع افزایش شدید دمای هوا در غرب آسیا و شمال آفریقا در تابستان سال جاری آمار و ارقامی از افزایش دما در برخی شهرهای منطقه نسبت به میانگین بلند ارائه کرد که بر اساس این آمار و به عنوان نمونه شهرهای هرات(افغانستان)، شبرا الخیمه(مصر)، بغداد(عراق)، اربیل(عراق)، صیدا(لبنان)، دمشق (سوریه)، استانبول(ترکیه) به ترتیب 5، 6، 2.3، 4.5، 7.8، 7.2، 5 سانتی گراد در تابستان سال جاری دمای بالاتری را نسبت به میانگین بلند مدت تجربه میکنند.
«چاندرا داک»، مدیرعامل یک مؤسسه پژوهشی که در حوزه حفاظت از منابع آب و امنیت غذایی فعالیت دارد در همین رابطه بیان کرد: در حالی با امواج فزاینده گرما در سراسر خاورمیانه رو به رو هستیم که در صورت عدم انجام اقدامات فوری و مؤثر مانند بیابان زدایی مشکلات به مراتب مضاعفی متوجه ملتها خواهد شد.
«هشام گاد»، متخصص داخلی در امارات نیز در گفت و گو با مجله «Nature»، نسبت به افزایش شدید دما و نقش آن بر کاهش کیفیت زندگی شهروندان هشدار داد و بر ضرورت حفظ و ارتقای زیر ساختهای بهداشت عمومی و آمادگی جامعه برای مقابله مؤثر با این پدیده خسارت بار تأکید کرد.
این پزشک اماراتی کودکان خردسال، افراد مسن و بیماران را که بدنشان برای تنظیم دما در شرایط پیش آمده ضعیف است، از جمله گروههای حساس عنوان کرد که لازم است بیش از پیش تحت مراقبت قرار بگیرند.
بر اساس این گزارش جدا از گروههای حساس، همچنین لازم است کارگران و شهروندان نیز میزان حضور و فعالیت خود در فضاهای باز را کاهش داده و نسبت به روشهای مقابله با بیماری گرمازدگی آمادگی کامل را داشته باشند.
پوشش لباس مناسب و پرهیز از فعالیتهای زیاد در خارج از منزل از جمله اقداماتی است که برای جلوگیری از مشکلات بهداشتی و درمانی مرتبط با گرما ضروری است.
این گزارش اضافه میکند خسارتهای ناشی از افزایش شدید دما محدود به مسائل بهداشتی و درمانی نیست و کارشناسان بر این باور هستند که گرمای بیش از حد همچنین عوارض گستردهای برای زیرساختهای انرژی و حمل و نقل در خاورمیانه به همراه خواهد داشت.
افزایش مصرف انرژی برق، افزایش مصرف سوخت بنزین، ایجاد ترافیکهای گسترده، آتش گرفتن خودروها، ترکیدن لاستیک خودروها از جمله چالشها و عوارضی است که افزایش دما به همراه داشته است.
«Nature» افزایش تقاضای مصرف برق به ویژه برای روشن کردن وسایل خنگکننده را از دیگر پیامدهای شرایط مورد اشاره یاد و عنوان کرد این موضوع منجر به قطعی برق در بسیاری از کشورها شده است.
بر اساس این گزارش گرمای تابستان سال جاری برای میلیونها نفر از شهروندان کشورهای غرب آسیا مشکل ایجاد کرده است و پیشبینی میشود در روزهای آینده نیز شرایط خطرناکتر شود.
کارشناسان عقیده دارند افزایش دما در فصل گرم سال جاری به احتمال زیاد در سالهای آینده نیز با شدت بیشتری تکرار خواهد شد و بر همین اساس لازم است دولتهای درگیر با این مسأله اقداماتی مانند کاشت درخت و بیابان زدایی را با کمک شهروندان در دستور کار قرار دهند تا بتوانند محیطی خنکتر و پایدارتر را برای همه فراهم کنند.
بر اساس این گزارش تنها با اتخاذ یک رویکرد جامع و عادلانه برای سازگاری با آب و هوا میتوان از قابلیت سکونت در خاورمیانه محافظت و آینده قابل زندگی را برای همگان تضمین کرد.
پیشتر پایگاه خبری تحلیلی «preventionweb.net» با اشاره به وابستگی انرژی برق کشورهای غرب آسیا به سوختهای فسیلی و ضرورت رویآوری این کشورها به سمت انرژی خورشیدی نوشت: اگرچه افزایش دما به افزایش مصرف برق و ایجاد مشکل در این حوزه منجر میشود، اما کشورهای حاضر در غرب آسیا میتوانند با تمرکز ویژه برای روی انرژی خورشیدی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی تا حدود زیادی ابعاد خسارت بار این مشکل را کاهش دهند.
این گزارش اضافه میکند در روزهای گذشته به دلیل افزایش شدید دما در برخی کشورهای غرب آسیا و شمال آفریقا مانند کویت، عربستان، ترکیه، اردن و مصر تامین برق پایدار با مشکل جدی رو به رو شد و شرکتهای تامین کننده برق ناگزیر نسبت به انتشار جدول خاموشی یا قطع ساعتی برق شهروندان اقدام کردند.
هجوم موج سوزان گرما در خاورمیانه
آیا کشورهای غرب آسیا برای مقابله با گرمای شدید آمادگی دارند؟