دستاورد صنعت / مدیریت و صرفه‌جویی در مصرف برق و به‌طور کلی انرژی از میل انسانها به برابری و اشتیاق جامعه انسانی به برخورداری از عدالت اجتماعی نشأت می‌گیرد. قطعا تلاش برای کاهش مصرف برق، برای هر خانواده و هر مشترکی صرفه و صلاح اقتصادی در پی دارد اما از آنجا که انسان موجودی است با تمایلات مختلف و در دسترسی به همه امکانات، برابری را می‌پسندد، لذا در پی تحقق این خواسته دیرینه باید خود را به مصرف درست و صرفه‌جویی متقاعد کند تا زمینه دسترسی سایر ارکان اجتماعی به این نعمت مهم فراهم آید.
به موازات آن در جای دیگری با مصرف صحیح گروهی دیگر از انسانها، سهم برابر از دسترسی به امکانات برای خودش ایجاد شود.چرا که زندگی اجتماعی، حلقه‌های به‌هم پیوسته‌ای است که زنجیروار به هم متصلند. هر حلقه‌ای در حمایت حلقه بعدی است و همزمان حلقه قبلی را حمایت می‌کند. حالا که بحران مصرف بی‌رویه برق، به یکی از مشکلات جامعه تبدیل شده، پس مدیریت در مصرف یک وظیفه همگانی برای همه افراد جامعه است.
عدل جمعی، پاداش مصرف بهینه
اما دستاورد این اقدام بسیار بیشتر از آن است فقط از منظر اقتصادی قابل بررسی باشد. با بهینه‌سازی مصرف برق گام مثبتی در کاهش آلودگی محیط زیست، گرم‌شدن زمین و پایین آوردن هزینه‌های مصرف انرژی برداشته می‌شود و این سودی است که شامل حال همه انسانها و موجودات کره زمین می‌شود و این همان عدل جمعی است.پس اگر امروز شاهد شیوه‌ها و الگوهای نادرستی در زمینه مصرف برق هستیم علت این است که به نتایج گسترده آن نمی‌اندیشیم.اما اگر بدانیم خاموشی لامپ اضافی خانه ما به روشن شدن چراغی در خانه‌ای دور دست منتهی می‌شود، یا جان عزیزی را در بیمارستانی نجات می‌دهد، یا در روستای دورافتاده‌ای به کشاورز زحمت کشی، جان دوباره می‌بخشد حتی بدون کوچکترین آموزش هم به موثرترین روش‌های کاهش مصرف آگاهی می‌یابیم چرا که از نتیجه آگاه شده‌‌ایم و گوهر وجودمان به تکاپو افتاده است.
امانتداری برای آیندگان
حفظ انرژی و منابع طبیعی برای نسل‌های آینده نیز از دیگر پاداش‌های معنوی و انسانی است که رهاورد مدیریت مصرف ماست.مصرف انرژی باعث کاهش مقدار برق موردنیاز نیروگاه‌ها می‌شود و متعاقباً میزان سوخت‌های فسیلی که هر روز در آن سوزانده می‌شود را کاهش می‌دهد. از این رو حتی یک تغییر کوچک می‌تواند یک تغییر فوق‌العاده ایجاد کند. تقاضای کمتر برای انرژی، تقاضای کمتری برای برداشت سوخت‌های فسیلی ایجاد می‌کند.اینکه خود را در برابر آیندگان مسئول بدانیم و منابع در اختیارمان را همچون میراث گرانی نگهداری کنیم تا سهم آیندگان از آنها پایمال نشود، عمل بزرگی است که نتایج حاصل از آن ستودنی است.علاوه براین صرفه‌جویی در مصرف برق می‌تواند خانواده‌ها را از هزینه‌های سرسام‌آور قبض برق نجات دهد و تمرینی برای گسترش نگاه خردمندانه و زندگی در سایه مدیریت مصرف باشد.
در سال 1401 پاداش کاهش میزان مصرف برق نصیب ۴۰ درصد مشترکان خانگی شد و این افراد روی هم‌رفته هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان پاداش کاهش مصرف برق دریافت کردند
افزایش ۲۰ برابر پاداش کم‌مصرفی
طبق اطلاعات منتشر شده از سوی وزارت نیرو، صرفه‌جویی در مصرف برق از خرداد تا شهریور سال جاری بین 250 هزار ریال تا 33 میلیون و 750 هزار ریال پاداش خواهد داشت و امکان پرداخت نقدی پاداش به مشترکان نیز در دست بررسی است.از این رو به نظر می رسد دلایل متقنی برای صرفه‌جویی وجود دارد زیرا سقف قابل پرداخت پاداش حاصل از صرفه‌جویی، در مقایسه با سال قبل تا ۲۰ برابر افزایش پیدا کرده است. شایان ذکر است میزان دقیق تخفیف و پاداش به میزان مصرف برق مشترکان بستگی دارد . به‌طور کلی هر مشترکی که میزان مصرف خود را کاهش دهد مشمول خدمات این طرح می‌شود.
پاداش برای میلیون‌‌ها نفر
در سال 1401 پاداش کاهش میزان مصرف برق نصیب ۴۰ درصد مشترکان خانگی شد و این افراد روی هم‌رفته هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان پاداش کاهش مصرف برق دریافت کردند. حدود هشت میلیون مشترک هم مشمول دریافت قبض رایگان شدند که رویداد بزرگی بود.میزان پاداش بسته به میزان مصرف برق متفاوت است. مشترکانی که میزان مصرف خود را الگوی مصرف کاهش دهند، بابت هر کیلووات ساعت صرفه‌جویی تا دو هزار تومان پاداش دریافت می‌کنند. پس هر چه میزان مصرف بیشتر باشد رقم پاداش هر کیلووات‌ساعت برق کمتر می‌شود.
فرصت چهار ماهه برای بهره‌مندی از پاداش
امسال از ابتدای خرداد ماه تا 31 شهریور ماه تمام مشترکان خانگی می‌توانند با صرفه‌جویی در مصرف برق از پاداش برخوردار شوند. مبنای محاسبه پرداخت پاداش، میزان کاهش مصرف برق نسبت به دوره مشابه پارسال است.به عنوان مثال اگر مصرف خرداد سال گذشته یک مشترک ۳۰۰ کیلووات‌ساعت بوده باشد و مصرف خرداد امسال او به ۲۰۰ کیلووات ساعت برسد، این مشترک برای کاهش ۱۰۰ کیلووات ساعت برق پاداش می‌گیرد که رقم آن در مناطق عادی یک ۵۰ هزار تومان و در مناطق گرمسیر حدود یک میلیون تومان برای هر مشترک خواهد بود.
پاداش کاهش مصرف برق، در قبض مشترکان درج می‌شود و آنها برای دوره‌های بعدی بستانکار خواهند شد. ضمن آنکه وزیر نیرو در مورد امکان پرداخت نقدی نیز و بررسی فنی این موضوع صحبت کرده است و اگر این امر میسر باشد، پاداش تعیین شده به صورت نقدی به مشترکان پرداخت خواهد شد.
پاداش چندبرابری در مناطق گرمسیر
همچنین اگر در مناطق گرمسیر نسبت به سال گذشته یک کولر خاموش شود پاداش چشمگیری نصیب مشترکان می‌شود. تحمل آب‌وهوای مناطق گرمسیری از همین حالا سخت شده و در تابستان بدون کولر، تقریبا غیرممکن به‌نظر می‌رسد. اما اگر مشترکان بتوانند حتی به یکی از کولر‌ها استراحت بدهند، یک میلیون تومان پاداش می‌گیرند. حتی استفاده از دور کند به‌جای دور تند، ماهی ۱۵۰ هزار تومان جایزه خواهد داشت.
دسته‌بندی مشترکان
مشترکان برق کشور به‌صورت کلی در سه بخش دسته‌بندی می‌شوند و در سه منطقه گرمسیری یک، دو و سه قرار می‌گیرند.مناطقی که در دسته گرمسیری قرار می‌گیرند امسال می‌توانند پاداش قابل‌قبولی بابت صرفه‌جویی در مصرف برق به‌خود اختصاص دهند. اگر یک خانواده در این مناطق فقط یکی از کولر‌های خود را خاموش کند، تا یک میلیون تومان از صنعت برق پاداش دریافت می‌کند.اگر یک مشترک در مناطق گرمسیر مصرف خود را از پله‌های بالای الگو به زیر الگو برساند بسته به مصرف سال گذشته بین ۲۵۰ تا ۷۵۰ هزار تومان به صورت ماهانه پاداش دریافت خواهد کرد. به این ترتیب که با کاهش میزان مصرف برق از بالای چهار هزار و ۵۰۰ کیلووات ساعت به محدوده سه هزار کیلووات ساعت، میزان پاداش دریافتی مشترک به رقم ۷۵۰ هزار تومان می‌رسد.مشترکانی که در مناطق عادی زندگی می‌کنند و الگوی مصرف برق آنها ۳۰۰ کیلووات است، می‌توانند تنها با استفاده از دور کند کولر آبی به میزان ۱۰۰ کیلووات کاهش مصرف برق داشته باشند. همچنین ایجاد سایه‌بان برای کولر، استفاده نکردن از دستگاه‌های برقی غیرضروری، کاهش مصرف در ساعات ۱۴ تا ۲۱ و نیز رعایت دمای آسایش یعنی دمای ۲۴ درجه، موجب صرفه‌جویی در مصرف برق شده و شامل پاداش می‌شود.
پاداش تهرانی‌ها
بیشترین میزان پاداش مصرف برق که یک مشترک حاضر در مناطق عادی مانند تهران می‌تواند دریافت کند، ماهی ۸۲۵ هزار تومان و در چهار ماه معادل سه میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است. اگر یک مشترک با میزان مصرف بالای الگو بتواند امسال رتبه خود را کاهش دهد مشمول ۵۰ هزار تومان تا ۳۰۰ هزار تومان پاداش خواهد شد که به‌صورت ماهیانه به وی پرداخت می‌شود.
ابوالفضل موتابها، مدیرعامل نیروگاه شهیدرجایی قزوین
