گزارش مرکز آمار ایران از بیکاری در سال گذشته

تازه ترین گزارش مرکز آمار ایران نشان می دهد که در سال گذشته همزمان با افزایش نرخ بیکاری به 12.4 درصد، نرخ مشارکت اقتصادی به 39.4 درصد رسیده است.

نرخ بیکاری در سال 1394 حدود 11 درصد بود و این رقم در سال گذشته افزایش پیدا کرده است. تعداد بیکاران در سال 1394 بیشتر از دو میلیون و 729 هزار نفر بود که این رقم در سال گذشته به بیش از سه میلیون و 203 هزار نفر رسیده است.

مقایسه آمارها نشان می دهد که نرخ مشارکت اقتصادی در سال گذشته بعد از ده سال دوباره بالای 39 درصد ر سیده است. نرخ مشارکت اقتصادی در سال 1384 در زمان به قدرت رسیدن محمود احمدی نژاد 41 درصد بود اما بعد از آن هر سال کاهش یافت و در سال 1392 به 37.6 درصد رسیده بود.

در دو سال گذشته نرخ مشارکت اقتصادی روندی صعودی داشته و از 38.2 درصد در سال 1394 به 39.4 درصد در سال گذشته رسیده است.

نرخ مشارکت اقتصادی نشان می دهد که چه تعداد از افراد بالای ده سال کشور شاغل یا به دنبال شغل هستند. به بیان ساده تر از میان هر 100 ایرانی بالای ده سال 39 نفر یا کار می کنند و یا به دنبال پیدا کرن شغل هستند.

نرخ مشارکت اقتصادی یا نرخ فعالیت نشان می دهد که چه تعداد از جمعیت در سن کار (10 ساله  وبیشتر) از نظر اقتصادی فعال بوده اند یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته اند.

بنابر آمار تعداد 25 میلیون و 791 هزار نفر از جمعیت بالای ده سال یا شاغل بوده اند یا به دنبال شغل می گشتند. از این تعداد سه میلیون و 203 هزار نفر بیکار  بودند و بقیه شاغل.

وضعیت بیکاری در میان جوانان 15 تا 24 سال از بقیه بدتر بوده و نرخ بیکاری در میان این گروه از جوانان بیشتر از 29 درصد بوده است و از مجموع بیکاران بیشتر از 869 هزار نفر در این گروه سنی قرار دارند.

گزارش مرکز آمار حاکی از افزایش 1.2 درصدی نرخ مشارکت اقتصادی در سال گذشته نسبت به سال 1394 است.

همزمان با افزایش نرخ مشارکت اقتصادی نرخ بیکاری هم به 12.4 درصد افزایش پیدا کرده است. از نظر مرکز آمار ایران، هر کسی که در طول هفته یک ساعت کار کند، شاغل محسوب می شود و افرادی که بدون مزد برای اعضای خانواده کار می کنند، دانش اموزان و کادر نیروهای مسلح از کارکنان رسمی تا سربازان، جزو شاغلان محسوب می شوند.

بنا به تعریف مرکز آمار بیکار کسی است که در هفته مورد بررسی دارای شغل نباشد ولی آماده کار باشد و اقدامات لازم را برای گرفتن یک شغل انجام داده باشد.

در ده سال گذشته نرخ بیکاری همواره بالا بوده است و بیشترین میزان بیکاری در سال 1389 بوده که رقم آن به 13.5 درصد رسیده بود و بعد از ان در سال 1392 بعد از بحران اقتصادی نرخ بیکاری به 10.4 درصد کاهش یافت اما بعد از آن نرخ بیکاری همواره رو به رشد بوده است.

نرخ بیکاری در حالی افزایش پیدا کرده است که نرخ مشارکت نیز افزایش داشته است. مقایسه آمارها نشان می دهد که در سال 1394 نرخ مشارکت 38.2 درصد بود یعنی 24 میلیون و 701 هزار نفر شاغل یا آماده کار بودند اما در سال گذشته نرخ مشارکت اقتصادی به 39.4 درصد رسیده یعنی 25 میلیون و 791 هزار نفر اماده کار بودند. این یعنی در سال گذشته یک میلیون نفر بر متقاضیان کار اضافه شده است. گزارشها نشان می دهد در سال گذشته بیشتر از 600 هزار شغل در سال ایجاد شده است.

آمار نشان می دهد که سالانه نزدیک به یک میلیون نفر از دانشگاهها فارغ التحصیل می شوند و ایجاد شغل برای این گروه از تحصیلکردگان در شرایطی که هنوز آثار بحران سال های 91 و 92 وجود دارد، بسیار دشوار است.

علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته “ما در حال حاضر با روند ایجاد اشتغال و ورود فارغ التحصیلان به بازار کار رو به رو هستیم و این افراد به لحاظ موقعیتی که دارند هر شغلی ر اقبول نمی کنند.”

ربیعی گفته “زمانی می ‌توانستیم با ۳۰۰ هزار شغل بر بیکاری غلبه کنیم. ولی امروز با بیکاری تلنبار شده از سال‌های قبل روبه‌ رو هستیم و جمعیت جدیدی که در دوره کنونی وارد بازار کار می‌ شوند نوع نگاه شان به شغل با گذشته متفاوت است و منزلت بیشتری در کسب شغل می‌خواهند.”

به گفته ربیعی، “فروشندگی نوعی شغل است و باید به سمت رسمی شدن آن برویم ولی نگاه فروشنده این نیست و وقتی احساس شغل می ‌کند که پستی سازمانی را اشغال کرده و پشت میز نشسته باشد.”

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته که “ما در سال ۹۲ بیشترین ایجاد اشتغال را داشتیم اما برخی می گویند که چرا تاثیر ایجاد شغل به چشم دیده نمی شود که باید بگویم امروز ما مسیر درستی را انتخاب کردیم و برای اینکه امروز شاهد تاثیر رشد نیستیم به این دلیل است که تاثیر رشد بعد از سه سال آشکار می شود و ما در حال حاضر شاهد رشد بدون اشتغال هستیم.”

سال گذشته رشد اقتصادی به بالای هفت درصد رسید که بنابر گزارشها بخش عمده آن مربوط به افزایش صادرات نفت بوده است.

گزارش تازه مرکز آمار ایران نشان می دهد که سهم بخش های مختلف در فعالیت های اقتصادی تغییرات محسوسی کرده است. سهم بخش خدمات که همواره زیر 50 درصد بوده در سال گذشته به 50.1 درصد رسیده است. بنابر آمار در سال گذشته بیشتر از 11 میلیون و 323 هزار نفر در بخش خدمات مشغول کار بوده اند.

سهم صنعت نیز که در سال گذشته نسبت به یک سال پیشتر از آن کمی کاهش پیدا کرده است. میزان اشتغال صنعتی در سال 1394 حدود 32.5 درصد بود که این رقم در سال گذشته به 31.9 درصد کاهش پیدا کرده است. آمار نشان می دهد که در بخش صنعت بیشتر از هفت میلیون و 200 هزار نفر شاغل بوده اند.

البته وضعیت اشتغال در بخش کشاورزی در دو سال گذشته تغییری نکرده و 18 درصد ثابت مانده است. بنابر آمار بیشتر از چهار میلیون نفر در بخش کشاورزی کار می کنند.

گزارش تازه مرکز آمار نشان می دهد که سهم اشتغال ناقص نیز از 9.8 درصد در سال 1394 به 10.3 درصد رسیده است. یعنی همزمان با افزایش بیکاران، سهم اشتغال ناقص هم افزایش پیدا کرده است.

در حال که تعداد بیکاران بیشتر از از سه میلیون و 200 هزار نفر بوده میزان اشتغال ناقص هم بیشتر از دو میلیون و 500 هزار نفر برآورد می شود و کارشناسان اقتصادی می گویند در واقع تعداد بیکاران کشور نزدیک به شش میلیون نفر است.