تحریم‌های اقتصادی و مالی اتحادیه اروپا

لغو تحریم‌های اقتصادی و مالی اتحادیه اروپا كه می‌توانند بخش صنعت، پتروشیمی و معدن را تحت تأثیر قرار دهند عمدتا شامل موارد زیر است:

خدمات مورد استفاده در ارتباط با بخش خودروسازی ایران.

1 – لغو تحریم‌های مربوط به امور مالی، بانكداری و بیمه
– نقل و انتقال منابع مالی بین اشخاص حقیقی، حقوقی یا نهادهای اروپایی از جمله مؤسسات مالی و اعتباری اتحادیه اروپایی با طرف‌های مقابل ایرانی بدون الزام به اخذ مجوز یا اعلام.
– افتتاح شعب بانكی، شركت‌های تابعه یا دفاتر نمایندگی بانك‌های ایرانی در دولت‌های عضو اتحادیه، ایجاد مشاركت‌های جدید در قالب سرمایه‌گذاری مشترك (JV)، تحصیل منافع مالكانه یا ایجاد روابط كارگزاری بانكی بین بانك‌های ایرانی با بانك‌های اتحادیه اروپا، افتتاح دفاتر نمایندگی، شركت‌های تابعه، مشاركت یا افتتاح حساب‌های بانكی توسط اشخاص اروپایی   در ایران.
– ارائه خدمات بیمه‌ای و بیمه اتكایی به ایران یا دولت ایران، اشخاص حقیقی، حقوقی یا نهادهای ایرانی یا اشخاصی كه به نمایندگی یا تحت كنترل آنها اقدام می‌نمایند.
– ارائه خدمات تخصصی پیام رسانی(سوئیفت) به اشخاص حقیقی یا حقوقی، نهادها یا افراد ایرانی.
– تعهد دولت‌های عضو اتحادیه اروپا مبنی بر ارائه حمایت‌های مالی در جهت تجارت با ایران از جمله اعطای اعتبارات صادراتی، بیمه صادرات و تعهد پرداخت برای وام بلاعوض، كمك‌های مالی و وام‌های ترجیحی به طرف‌های تجاری ایران.

2 -لغو تحریم‌های بخش‌های نفت، گاز و پتروشیمی
– واردات و خرید فرآورده‌های پتروشیمی ایران و تأمین تسهیلات اعتباری مربوطه.
– فروش، عرضه یا نقل و انتقال تجهیزات یا فناوری، كمك فنی و آموزشی مورد استفاده در صنایع پتروشیمی ایران به هر شخص ایرانی در داخل یا خارج ایران.
– اعطای هرگونه وام یا تسهیلات اعتباری به هر شخص ایرانی كه در بخش پتروشیمی در داخل یا خارج ایران فعالیت می‌كنند و همچنین اشخاصی كه به سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی و یا سرمایه‌گذاری مشترك با اشخاص ایرانی در ایران اقدام می‌كنند.

3 – لغو تحریم‌های بخش كشتی‌سازی و حمل و نقل دریایی
– فروش، تأمین، انتقال یا صادرات تجهیزات و فناوری‌های دریانوردی برای ساخت، تعمیر یا نگهداری یا بازسازی كشتی، طراحی، ساخت یا مشاركت در طراحی یا ساخت كشتی‌های باری و نفتكش، تأمین كشتی برای حمل و نقل فرآورده‌های پتروشیمی.

4 – لغو تحریم‌های بخش فلزات، طلا و سایر فلزات گران بها
– فروش، عرضه، خرید، صادرات، انتقال، حمل و نقل طلا و فلزات گران بها و الماس و ارائه خدمات واسطه‌گری، تأمین مالی به دولت ایران، نهادهای عمومی، شركت و مؤسسات عمومی یا بانك مركزی ایران.
– فروش، عرضه، انتقال یا صادرات مستقیم یا غیرمستقیم كلیه فلزات از جمله گرافیت و فلزات خام یا نیمه ساخته همانند آلومینیم و فولاد به هر شخص حقیقی، حقوقی یا نهاد ایرانی یا برای استفاده در ایران منطبق با برجام.

متوقف شدن تحریم‌های ایالات متحده آمریكا (تعلیق)
1 – تعلیق تحریم‌های بانكی و مالی
– انجام فعالیت‌ها شامل عملیات مالی و بانكی با دولت ایران، بانك مركزی و مؤسسات مالی ایرانی شامل اعطای وام، نقل و انتقال، حساب بانكی، سرمایه‌گذاری، ضمانتنامه، صدور اعتبارات اسنادی (ال سی)، ارائه خدمات پیام‌رسانی تخصصی مالی(سوئیفت).
2 – تعلیق تحریم‌های مربوط به بیمه
ارائه خدمات مربوط به صدور بیمه نامه و بیمه خوداتكایی.
3 – تعلیق تحریم‌های بخش‌های انرژی و پتروشیمی
– خرید، فروش و حمل و نقل فرآورده‌های پتروشیمی، ارائه كمك، سرمایه‌گذاری(ازجمله از طریق مشاركت) ارائه خدمات مالی و فناوری.
4 – تعلیق تحریم‌های بخش كشتیرانی و حمل ونقل دریایی
– بیمه كشتی‌های مورد استفاده برای نقل و انتقال فرآورده‌های پتروشیمی، ارائه خدمات مالی و خدمات مورد استفاده بخش كشتیرانی، فروش و اجاره كشتی به ایران.
5 – تعلیق تحریم‌های طلا و فلزات گران بها
– فروش، عرضه، صادرات یا انتقال طلا و سایر فلزات گران بها به ایران یا از ایران و انجام یا تسهیل نقل و انتقال مالی و ارائه خدمات تأمین امنیت، بیمه و حمل و نقل.
– فروش، عرضه یا انتقال گرافیت، فلزات خام یا نیمه ساخته از آلومینیم، فولاد، زغال سنگ و ارائه خدمات مالی، بیمه و حمل ونقل.
6 – تعلیق تحریم‌های بخش خودروسازی
– اجرا یا تسهیل عملیات‌های نقل و انتقال مالی یا سایر معاملات برای فروش، عرضه یا انتقال كالاها و خدمات مورد استفاده در ارتباط با بخش خودروسازی ایران.

بزرگترین مشکل ما کمبود نقدینگی، عدم حمایت دولت و وزاتخانه‌های مرتبط از صنعت است که متاسفانه هیچگونه طرح حمایتی جهت حل این مشکلات وجود ندارد. از طرفی نیز کارفرمایان، هیچ‌گونه سعی و تلاشی در جهت کمک به پیمانکاران تولیدی ارایه نمی‌دهند و حتی تمام مشکلات خود را هم بر شرکت‌هایی خصوصی مثل  ما،  تحمیل  می‌کنند.

متاسفانه با توجه به مشکلات بسیار نقدینگی، مجبور به استقراض و دریافت وام‌هایی با بهره‌های بسیار بالا جهت حل مشکلات‌مان بودیم که این مورد نیز، تنها و تنها بر مشکلات ما افزوده است.
در کنار این موضوع، با توجه به نوع فعالیت شرکت، که پروژه‌های طراحی و ساخت انواع ماشین‌آلات و تجهیزات پالایشگاهی، پتروشیمی و تامین کالاهای مصرفی و مورد نیاز این صنعت است، متاسفانه به دلیل کمبود نقدینگی پروژه‌هایی که می بایست تاکنون تمام می‌شد با گذشت مدت قرارداد هنوز  به پایان نرسیده‌اند.
به دلیل رشته کاری که در آن فعالیت می‌کنیم اکثر تجهیزات خاص مورد نیازمان را از کشورهای دیگر تامین می‌کنیم که این مورد نیز به دلیل مشکلات تحریم و موارد این چنینی گرفتار مشکل بوده است.

قانون حداکثر استفاده از توان داخل
متاسفانه این قانون عملا از سوی دولت و کارفرمایان نادیده گرفته شده است و هیچ سودی برای شرکت‌ها – به رغم اینکه در مورد بسیاری از تجهیزات می‌توانست شامل این قانون شود- نداشته است..
متاسفانه مدیران بالادستی صنایع پالایشگاهی و پتروشیمی و بسیاری از مدیران وزارتخانه‌ها اعتقادی به تولید داخل نداشته و تمایل عجیبی به استفاده از شرکت‌های خارجی دارند تا زمانی که عزم واقعی و جدی در مدیران کشور، به وجود نیاید، تولید کشور همچنان رو به نزول و سقوط خواهد بود.
اما این که چرا بخش‌هایی از ظرفیت صنایع خالی است، پیشنهاد ما استفاده از مدیران متخصص و با مهارت است. کسانی که سختی‌ها و مشکلات واحدهای تولیدی مانند ما را درک می‌کنند.

متاسفانه وضعیت صنعت مطلوب نیست و نمی‌توان نسبت به آن خوش‌بین بود. با توجه به اینکه بنده حدود 57 سال است که در این حوزه فعالیت می‌کنم و از دولت نیز خدماتی نگرفته‌ام، شرایط امروز را شرایط مناسبی نمی‌دانم. من نگران این هستم که جوانان و تازه کاران چطور می‌توانند وارد این عرصه شوند و حرفه ما را دنبال کنند.

مشکل اصلی ما، بحث واردات بی‌رویه است و اینکه اقتصاد مقاومتی که مدنظر مقام معظم رهبری است، نادیده گرفته می‌شود. ما باید برای حفظ صنایع موجود تلاش کنیم اما اهمیتی به این موضوع داده نمی‌شود.

برای تأمین نیروی کار متخصص هم با مشکلاتی روبه رو هستیم. برای مثال بنده چندین ماه است که دنبال چند تراشکار و جوشکار در هشتگرد هستم، اما هیچ کس حاضر به فعالیت در این نوع کار نیست. بیشتر جوانان تمایل به کار پشت میزی دارند و به فعالیت در کارگاه‌ها علاقه ندارند. فکر می‌کنم تا دو سال آینده نیز همین تعداد کارگران و نیروی انسانی خود را هم از دست بدهیم. بازار فروش هم وضعیت مناسبی ندارد. شرکت‌های دولتی اقدام به برگزاری مناقصه می‌کنند اما شرایط طوری است که امکان برنده شدن ما در آن وجود ندارد. در واقع پروژه به دست کسانی می‌افتد که مهارت کافی و لازم را ندارند.
ما برای رفع مشکلات مان به وزیران، معاونان وزیر و همچنین سایر دولتمردان نامه فرستادیم اما تاکنون هیچ جوابی دریافت نکرده‌ایم. ما انتظار داریم که کارشناسان وزارت صنعت برای بازدید از کارخانه‌های فعال اقدام کنند اما تاکنون هیچ بازدیدی نداشته‌اند تا ما بتوانیم مشکلات خود را با آنها در میان بگذاریم. ما انتظار حمایتِ دولت را داریم. ما با فعالیت خود در عرصه صنعت توانستیم در مدت تحریم‌ها، کشور و وضعیت اقتصادی آن را سر پا نگه داریم. به همین خاطر انتظار داریم که از ما حمایت شود. شرکت‌هایی مثل ما نباید به دلیل برخی از مشکلات زمین بخورند. باید در حفظ صنایع موجود تلاش بیشتری کنیم تا وابستگی‌مان کمتر شود.
ما بیشتر به مواد خامی مثل آهن‌آلات نیاز داریم. همچنین توانسته‌ایم، در تولید پمپ‌های مورد نیاز خود به خودکفایی برسیم. خطری که در این زمینه متوجه ما است، ورود کالاهای خارجی و تولید نمونه مشابه است. ما(به عنوان کارآفرین نمونه کشوری) انتظار داریم دولت تولیدکنندگان و کارآفرینان نمونه را که تولید آنها دارای استاندارد است، شناسایی و از آنها به طور مستقیم حمایت کند.
در مورد مسائل بیمه و مالیات نیز با مشکلات بسیاری مواجه هستیم. در اصل چنین مشکلاتی مانع از تسریع فعالیت‌های ما می‌شوند و رشد و شکوفایی در این عرصه را با مشکل مواجه می‌سازند.
درباره رفع تحریم‌ها هم بگویم که واردات و ورود شرکت‌های خارجی تسهیل می‌شود و همین موضوع می‌تواند زمینه تضعیف تولیدکنندگان داخلی را فراهم کند.
البته این را هم بگویم که لغو تحریم‌ها فی نفسه ارزشمند و مفید است اما مدیریت این شرایط بسیار مهم است. با لغو تحریم‌ها ارتباطات ما بهتر و بیشتر می‌شود. همچنین قادر به وارد کردن، تکنولوژی هستیم. اما باید این نکته مهم را در نظر بگیریم که صنایع موجود همچنان حفظ شوند و زمینه‌ای برای تضعیف آن فراهم نشود. باید صنایع خارجی و داخلی با یکدیگر در تعامل باشند تا علاوه براینکه صنایع داخل متضرر نمی‌شوند، کیفیت نیز بهتر شود. همچنین با واسطه و واسطه‌گری مقابله شود. برای این کار می‌توان به طور مستقیم به کارخانه‌ها برای خرید سفارش داد. و این کار نوعی حمایت از آنها محسوب می‌شود.

استاندارد زبان مشترک
لازم است به این مسئله اشاره کنم که گاهی برچسب تولید کالای بی‌کیفیت به پیشانی ما می‌چسبانند تا بهانه‌ای برای وارد کردن کالای مشابه خارجی داشته باشند. باید به این نکته توجه کرد که استاندارد، زبان مشترک مشتری و تولیدکننده است. استاندارد بهتر از هر کس و یا سازمانی می‌تواند بین کالاهای موجود قضاوت کند.

در بسیاری از موارد نیز کارشناسان سلیقه‌ای قضاوت می‌کنند که همین امر موجب بروز مشکلات مهمی می‌شود.
ما فعالان عرصه صنعت، سفارشی ساز هستیم. یعنی قبل از تولید محصول یا کالایی باید سفارش ساخت آن را بگیریم. این موضوع نباید نادیده گرفته شود.

واردات بی‌رویه و تولید نمونه مشابه می‌تواند به ظرفیت‌های تولیدی و صنعتی لطمه وارد کند. باز هم تکرار می‌کنم که ما نیازمند حمایت دولت هستیم. به عنوان حرف آخر هم می‌خواهم بگویم که مدت 57 سال است که در حوزه صنعت فعالیت می‌کنم. اگر من در ادامه فعالیت‌ها دچار مشکل شوم و با موانعی روبه رو شوم که من را از ادامه فعالیت دل‌سرد کند، جوانان ما نیز برای حضور در صنعت، انگیزه خود را از دست می‌دهند. جوانان باید از آینده فعالیت‌هایشان مطمئن باشند تا با آسودگی خاطر در این عرصه قدم بردارند.

مهندس محمدعلیزاده بِرمی مدیرعامل شرکت صنعت کاران بِرمی