گروه آلمانی فولکس‌واگن بعد از تویوتا بزرگترین تولیدکننده ماشین در جهان است و با ۵۹۰ هزار کارمندش روزانه ۴۱ هزار خودرو تولید می‌کنند.
این گروه در حال حاضر ۱۲ شرکت تابعه دارد که شامل ماشین‌های فولکس‌واگن، آئودی، سئات و اشکودا، مارک‌های لوکسی چون بنتلی، بوگاتی، لامبورگینی، پورشه و دوکاتی و در عین حال ماشین‌های تجاری فولکس‌واگن، اسکانیا و مان می‌شوند.
جای تردید نیست که زمان زیادی از آن روزگار که این شرکت قسمتی از برنامه آدولف هیتلر، رهبر نازی‌ها، برای ماشین‌دار کردن همه خانواده‌های آلمانی بود می‌گذرد. از طرف دیگر حیاتش در سال‌های بعد از جنگ جهانی دوم را تا حد زیادی مدیون ابتکار ایوان هِرست، سرگرد ارتش بریتانیا، است که از برچیده شدن و فروش آن به عنوان غرامت جنگی در پایان جنگ جهانی دوم جلوگیری کرد.
در این گزارش نقاط مهم در تاریخ ۷۸ ساله این شرکت بررسی شده است.
‘خودروی مردم’ و کار اجباری
۱۹۳۷: این شرکت توسط سازمان اتحادیه‌های کارگری حزب نازی که ”جبهه کار آلمان“ نام داشت، بنیان نهاده شد. تعداد آلمانی‌هایی که در آن زمان ماشین شخصی داشتند بسیار کم بود و هدف از تاسیس این شرکت تولید یک ”ماشین مردمی“ بود. بنا به فرمانی که از طرف هیتلر صادر شد، ظرفیت این ماشین دو بزرگسال و سه کودک تعیین شد و باید می‌توانست با سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت حرکت کند. در عین حال روی ارزان بودن آن هم تاکید شده بود، به شکلی که قیمتش نباید از یک موتورسیکلت بیشتر می‌شد.
کادِاِف-واگن (یا ماشین ”استحکام به‌واسطه مسرت“)، که عمدتا توسط فردیناند پورشه طراحی شده بود، از یک موتور هواخنک استفاده می‌کرد، در سیستم تعلیق آن از فنرهای مفتولی استفاده شده بود، و بدنه آن مانند یک ”سوسک“ شکلی آیرودینامیکی داشت که به خاطر حجم کم موتورش خیلی مهم بود.
۱۹۳۸: نام شرکت از ”گزلشافت زُر وُربرایتونگ دس دویچن فولکس‌واگن“ (انجمن آماده‌سازی ماشین مردمی آلمان) به ”فولکس‌واگن“ تغییر داده شد.
۱۹۳۸: ساخت کارخانه این شرکت در شهر جدید کادِاِف‌شهر؛ نام امروزی این شهر وولفسبورگ است.
۳۳۶ هزار نفر برای خرید این ماشین از طریق پس‌انداز ماهانه ثبت‌نام می‌کنند ولی در زمان شروع جنگ تنها چند نمونه بیشتر آماده نشده بود و هیچ‌کدام به مشتری‌ها تحویل داده نمی‌شود.
۱۹۳۹-۴۵: تولید ماشین شخصی در سال‌های جنگ متوقف می‌شود و این شرکت به تولید ماشین برای ارتش آلمان روی می‌آورد، آن هم با استفاده از ۱۵۰۰۰ نیروی کار اجباری که به اردوگاه‌های اسیران در آن اطراف تعلق دارند. بسیاری از شرکت‌های آلمانی نیروی کار مورد نیاز خود در سال‌های جنگ را به این شیوه تامین می‌کردند. بازماندگان آن دوران در سال ۱۹۹۸ از فولکس‌واگن شکایت کردند که به ایجاد صندوقی برای جبران خسارات منجر شد.
زیر نظر ارتش بریتانیا
مه ۱۹۴۵: فضای کارخانه که به شدت در بمباران تخریب شده تحت کنترل ارتش بریتانیا قرار می‌گیرد تا از آن برای تعمیر ماشین‌آلات نظامی استفاده شود.
اوت ۱۹۴۵: بر اساس مفاد توافق پوتسدام که میان شوروی، آمریکا و بریتانیا منعقد شد، این کارخانه چون در زمان جنگ ادوات جنگی تولید کرده بود با خطر برچیده شدن و فروش در ازای غرامت‌های جنگی مواجه شد، ولی یک سرگرد بریتانیایی به نام ایوان هِرست موفق شد فرماندهان مافوقش را متقاعد کند که این ماشین توانایی‌های بالقوه زیادی دارد.
سپتامبر ۱۹۴۵: دریافت سفارش ساخت ۲۰۰۰۰ دستگاه کادِاِف از طرف ارتش بریتانیا که می‌خواست نیازهای خود برای اداره آلمان در سال‌های بعد از جنگ را برآورده کند.
۱۹۴۶: سطح تولید به ۱۰۰۰ دستگاه در سال می‌رسد و نام این ماشین به فولکس‌واگن تغییر داده می‌شود.
۱۹۴۸: ارتش بریتانیا تصمیم می‌گیرد کارخانه را برای فروش به نمایندگان صنایع خودروسازی آمریکا، استرالیا، بریتانیا و فرانسه عرضه کند ولی کسی حاضر به خرید آن نمی‌شود.
دفتر طراحی فردیناند پورشه، که در نهایت به شرکت پورشه تبدیل شد، از فولکس‌واگن برای استفاده از طراحی ”بیتل“ (فولکس واگن قورباغه‌ای)حق مجوز می‌گیرد. رابطه دو شرکت پورشه و فولکس‌واگن در دهه‌های آتی از طریق یک ساختار قانونی پیچیده ادامه پیدا می‌کند.
رشد در سال‌های بعد از جنگ
۱۹۴۹: اداره فولکس‌واگن تحت مدیریت هاینریش نوردوف به آلمانی‌ها منتقل می‌شود و این شرکت به یکی از عناصر مهم در بازسازی آلمان غربی در سال‌های بعد از جنگ تبدیل می‌شود.۲۰ درصد از سهام این شرکت همراه با حق رای در اختیار ایالت نیدرزاکسن، یعنی جایی که کارخانه اصلی فولکس‌واگن واقع شده، قرار می‌گیرد.
۱۹۵۵: تولیدات کارخانه به شکل چشمگیری افزایش پیدا می‌کند و تعداد فولکس‌واگن‌های بیتل فروخته شده به یک میلیون دستگاه می‌رسد.
۱۹۶۴: فولکس‌واگن شرکت ”اتو یونیون“ را خریداری می‌کند که صاحب مارک آئودی است.
۱۹۶۹: فولکس‌واگن شرکت ”ان‌اس‌او موتورن‌ورکه“ را می‌خرد و آن را با اتو یونیون تلفیق می‌کند تا شرکت آئودی امروزی را به عنوان مارکی برای خودروهای لوکس تاسیس کند. همزمان با کاهش تقاضا برای مدل‌های اولیه هواخنک فولکس‌واگن، شرکت آئودی توانایی‌های فنی لازم برای آینده را در اختیار دارد.
۱۹۷۳: با کاهش فروش بیتل، فولکس‌واگن تغییر مسیر می‌دهد و تولید نسل جدیدی از ماشین‌های دیفرانسیل جلو و آب‌خنکی چون پاسات، شیراکو، گلف و پولو را آغاز می‌کند.
توسعه
۱۹۷۵: گروه فولکس‌واگن به عنوان یک شرکت هلدینگ برای اداره شرکت‌های زیرمجموعه این خودروسازی در حال رشد تاسیس می‌شود.
۱۹۸۲: فولکس‌واگن با شرکت خودروسازی اسپانیایی سئات قرارداد همکاری امضا می‌کند. در سال ۱۹۸۶ به سهام‌دار اصلی تبدیل می‌شود و در سال ۱۹۹۰ هم کل سهام سئات را در اختیار می‌گیرد.
۱۹۹۱: فولکس‌واگن با شرکت خودروسازی اشکودا، متعلق به جمهوری چک، قرارداد همکاری امضا می‌کند. اشکودا در سال ۱۹۹۴ و در پی تصاحب ۶۰ سهامش به چهارمین مارک فولکس‌واگن تبدیل می‌شود. سهام فولکس‌واگن در سال ۱۹۹۵ به ۷۰ افزایش پیدا می‌کند.
۱۹۹۸: فولکس‌واگن به تصاحب نام‌های معروف صنایع خودروسازی دست می‌زند و بنتلی، سازنده بریتانیایی خودروهای لوکس، بوگاتی فرانسوی و لامبورگینی، سازنده ایتالیایی خودروهای اسپورت، را خریداری می‌کند.
جدال با پورشه
۲۰۰۵: پورشه سهام خود در فولکس‌واگن را از ۵ به ۲۰ افزایش می‌دهد. در همان زمان کمیسیون اروپا مدعی می‌شود ”قانون فولکس‌واگن“، که نمی‌گذارد هیچ سهام‌داری بیش از ۲۰ حق رای این شرکت را در اختیار داشته باشد، مانع غیرقانونی در برابر انتقال سرمایه در اروپا است و از آلمان به دادگاه اتحادیه اروپا شکایت می‌کند.
۲۰۰۷: پورشه سهام خود در فولکس‌واگن را به ۳۰/۱ افزایش می‌دهد.
۲۰۰۸: تلاش‌های پورشه برای خرید فولکس‌واگن شکست می‌خورد و خودش به مرز ورشکستگی می‌رسد.
۲۰۰۹: فولکس‌واگن ۴۹/۹ سهام بخش خودروسازی پورشه را به ارزش ۳/۹ میلیارد یورو خریداری می‌کند ولی مشکلات بالقوه قانونی باعث متوقف شدن تلاش‌های دو شرکت برای ادغام در یکدیگر می‌شود.
۲۰۱۲: آئودی، یکی از شرکت‌های زیرمجموعه فولکس‌واگن، شرکت موتورسازی ایتالیایی دوکاتی را می‌خرد.
۲۰۱۲: سال‌ها کشمکش بین دو شرکت – و دو خانواده – در پی تصاحب باقی سهام بخش خودروسازی پورشه توسط فولکس‌واگن به پایان می‌رسد و وولفگانگ پورشه، رئیس پورشه، نهایتا از پسرخاله بزرگ‌تر خود فردیناند پیک، رئیس فولکس‌واگن، شکست می‌خورد.
۲۰۱۳: آلمان در پی بازنویسی ”قانون فولکس‌واگن“ در دعوای حقوقی خود با اتحادیه اروپا پیروز می‌شود. بر اساس این قانون جدید، گرفتن تصمیمات مهم به رای ۸۰ سهام‌داران فولکس‌واگن نیاز دارد.
۲۰۱۴: فولکس‌واگن به یکی از بزرگترین شرکت‌های دنیا تبدیل می‌شود. در ۳۱ کشور کارخانه دارد، و محصولاتش در ۱۵۳ کشور دنیا به فروش می‌رسند.
۲۰۱۵: فولکس‌واگن اقرار می‌کند که در آزمایش مربوط به آلاینده‌ها در آمریکا تقلب کرده. به گفته آژانس حفاظت محیط‌زیست ایالات متحده، در موتورهای دیزل بعضی از خودروهایی که در آمریکا فروخته می‌شد دستگاه‌هایی نصب شده بود که با قرار گرفتن در شرایط آزمایشی کارکرد موتور را به شکل مقتضی تغییر می‌دادند تا نتایج بهتری به‌دست آید.
